Sitemap là gì ? Hướng dẫn tạo Sitemap và các lỗi thường gặp của Sitemap

Bạn có bao giờ tự hỏi làm thế nào Google hay các công cụ tìm kiếm khác có thể “quét” và hiểu hết hàng tỷ trang web trên internet không? Một trong những công cụ thầm lặng nhưng cực kỳ quyền năng giúp chúng làm điều đó chính là Sitemap. Nếu bạn đang tìm hiểu về SEO và muốn website của mình được Google “để mắt” một cách hiệu quả nhất, bài viết này chính là dành cho bạn. 

Tôi sẽ giải thích cặn kẽ Sitemap là gì, tại sao nó lại quan trọng và cách bạn có thể tận dụng nó để tối ưu hóa website của mình. Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực hạ tầng số và là Co-founder của ZoneCloud, tôi – Võ Đỗ Khuê – cam kết mang đến những kiến thức thực tế và đáng tin cậy nhất để giúp website của bạn phát triển vững chắc.

Nội dung chính của bài viết:

• Sitemap (đặc biệt là XML Sitemap) là một tệp kỹ thuật hoạt động như bản đồ chỉ đường cho các bot công cụ tìm kiếm, giúp chúng khám phá, thu thập dữ liệu và lập chỉ mục các trang quan trọng trên website của bạn một cách hiệu quả, chứ không phải để người dùng xem.
• Sitemap đóng vai trò nền tảng trong SEO bằng cách đảm bảo Google biết về mọi trang chất lượng, tạo cơ hội cho chúng xếp hạng, nhưng bản thân nó không phải là yếu tố xếp hạng trực tiếp.
• Để Sitemap hoạt động hiệu quả, bạn cần tạo một XML Sitemap (dễ dàng với plugin WordPress hoặc công cụ trực tuyến), sau đó gửi nó qua Google Search Console và khai báo đường dẫn trong file robots.txt.
• Việc duy trì Sitemap đòi hỏi phải cập nhật thường xuyên, chỉ đưa các URL muốn lập chỉ mục, tuân thủ giới hạn kích thước (50.000 URL hoặc 50MB) và theo dõi báo cáo trong Google Search Console để phát hiện và khắc phục lỗi kịp thời.
• Sitemap là một công cụ hỗ trợ đắc lực nhưng không thể thay thế cho một cấu trúc liên kết nội bộ mạnh mẽ, nội dung chất lượng cao và trải nghiệm người dùng tốt, vốn là những yếu tố cốt lõi của SEO.

Sitemap là gì?

Sitemap, hay còn gọi là sơ đồ trang web, là một tệp tin chứa danh sách tất cả các trang, video, hình ảnh và các tệp khác trên website của bạn. Mục đích chính của nó là cung cấp thông tin cho các công cụ tìm kiếm như Google để chúng có thể thu thập dữ liệu (crawl) và lập chỉ mục (index) nội dung trên website một cách hiệu quả hơn. 

Hãy hình dung Sitemap như một “bản đồ đường đi” chi tiết, giúp bot của Google không bỏ sót bất kỳ ngóc ngách quan trọng nào trên website của bạn. Với một nền tảng hạ tầng mạnh mẽ như ZoneCloud cung cấp, việc có một Sitemap tốt sẽ giúp website của bạn được Google khám phá tối ưu hơn.

Sitemap là “bản đồ” cho công cụ tìm kiếm, không phải cho người dùng

Điều quan trọng cần hiểu là Sitemap chủ yếu được tạo ra để phục vụ công cụ tìm kiếm, không phải là một phần giao diện mà người dùng tương tác trực tiếp. Khi bạn truy cập một website, bạn sẽ điều hướng qua các menu, liên kết nội bộ, nhưng bạn sẽ không thấy hoặc sử dụng XML Sitemap này. Nó hoạt động “phía sau hậu trường” như một công cụ kỹ thuật để bạn “nói chuyện” với Google, thông báo về cấu trúc website và sự tồn tại của các URL quan trọng. Mặc dù có loại HTML Sitemap dành cho người dùng, nhưng trong SEO, khi nhắc đến Sitemap, chúng ta thường đề cập đến XML Sitemap.

Các loại Sitemap phổ biến và mục đích sử dụng

Không phải tất cả các Sitemap đều giống nhau. Có nhiều loại Sitemap khác nhau, mỗi loại được thiết kế để phục vụ một mục đích cụ thể, giúp công cụ tìm kiếm hiểu rõ hơn về các loại nội dung đa dạng trên website của bạn.

XML Sitemap – “Ngôn ngữ” chính của công cụ tìm kiếm

XML Sitemap là loại phổ biến và quan trọng nhất trong SEO. Nó là một tệp XML được định dạng theo chuẩn, liệt kê các URL của website cùng với các thông tin bổ sung như ngày cập nhật cuối cùng, tần suất thay đổi hay mức độ ưu tiên của từng trang. Đây là “ngôn ngữ” mà Google và các công cụ tìm kiếm khác ưu tiên đọc để hiểu về các trang bạn muốn chúng lập chỉ mục. Việc có một XML Sitemap chuẩn và gửi nó qua Google Search Console là một bước tối ưu hóa website không thể thiếu.

HTML Sitemap – Bản đồ thân thiện với người dùng

Khác với XML Sitemap, HTML Sitemap là một trang web thông thường chứa danh sách các liên kết đến tất cả các trang chính trên website của bạn, được tổ chức theo cấu trúc phân cấp. Nó được tạo ra để người dùng dễ dàng điều hướng và tìm kiếm thông tin. Mặc dù không có vai trò trực tiếp trong việc hướng dẫn bot của Google như XML Sitemap, HTML Sitemap vẫn gián tiếp hỗ trợ SEO bằng cách cải thiện trải nghiệm người dùng (UX) và tạo thêm các liên kết nội bộ cho website.

Image Sitemap – Tối ưu hóa hình ảnh cho tìm kiếm

Nếu website của bạn có nhiều hình ảnh quan trọng mà bạn muốn chúng xuất hiện trong kết quả tìm kiếm hình ảnh của Google, thì Image Sitemap là cần thiết. Nó giúp công cụ tìm kiếm khám phá và hiểu rõ hơn về các hình ảnh, đặc biệt là những hình ảnh mà bot có thể khó tìm thấy qua cách thu thập dữ liệu thông thường.

Video Sitemap – Hỗ trợ Google hiểu nội dung video

Tương tự như hình ảnh, Video Sitemap cung cấp thông tin chi tiết về các video trên website của bạn, bao gồm tiêu đề, mô tả, thời lượng, URL tệp video và URL hình thu nhỏ (thumbnail). Loại Sitemap này đặc biệt hữu ích nếu bạn có nhiều nội dung đa phương tiện dạng video và muốn Google lập chỉ mục chúng để hiển thị trong kết quả tìm kiếm video.

News Sitemap – Dành riêng cho các trang tin tức

News Sitemap được thiết kế đặc biệt cho các trang web tin tức. Nó giúp Google News nhanh chóng khám phá các bài viết mới được xuất bản, đảm bảo chúng xuất hiện kịp thời trong nguồn cấp tin tức. Tuy nhiên, loại Sitemap này chỉ dành cho các trang web đã được phê duyệt trong Google News và các bài viết phải được xuất bản trong vòng 2 ngày gần nhất.

RSS Feed Sitemap – Cập nhật nội dung động

Đối với các website có nội dung được cập nhật thường xuyên, như blog hoặc các trang tin tức năng động, RSS Feed Sitemap giúp công cụ tìm kiếm theo dõi và nhận biết các thay đổi một cách nhanh chóng. Nó thông báo cho bot về các bài đăng mới hoặc cập nhật, giúp nội dung của bạn được lập chỉ mục kịp thời.

Tại sao Sitemap lại quan trọng đối với SEO?

Sitemap đóng một vai trò quan trọng trong tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO), mặc dù nó không phải là yếu tố xếp hạng trực tiếp. Nó giống như một người hướng dẫn tận tình, giúp các bot Google làm tốt công việc của mình.

Tăng cường khả năng khám phá và lập chỉ mục

Sitemap là công cụ nền tảng giúp công cụ tìm kiếm khám phá và hiểu rõ hơn về cấu trúc website của bạn.

Hỗ trợ website mới và website có ít liên kết

Đối với một website mới hoặc một trang web có ít liên kết nội bộ và liên kết ngoài (backlink), Sitemap là cách hiệu quả nhất để thông báo cho Google về tất cả các trang của bạn. Googlebot và các bot công cụ tìm kiếm khác thường thu thập dữ liệu (crawl) web bằng cách đi theo các liên kết. Nếu website của bạn chưa có nhiều liên kết trỏ đến, Sitemap sẽ giúp Google nhanh chóng tìm thấy và lập chỉ mục (index) các URL của bạn, từ đó các trang này mới có cơ hội xuất hiện trên kết quả tìm kiếm.

Đảm bảo các trang “chôn sâu” được tìm thấy

Trong nhiều trường hợp, đặc biệt là với các website lớn có hàng trăm hoặc hàng nghìn trang, một số nội dung có thể bị “chôn sâu” trong cấu trúc website, tức là chúng không dễ dàng tiếp cận qua các liên kết điều hướng thông thường từ trang chủ. Sitemap đảm bảo rằng không có trang quan trọng nào bị bỏ sót bởi các bot, giúp tăng cường khả năng khám phá trang cho mọi nội dung.

Cải thiện hiệu quả thu thập dữ liệu cho website lớn

Với các website lớn, Google có một “ngân sách thu thập dữ liệu” (crawl budget) nhất định cho mỗi trang web. Sitemap giúp Googlebot sử dụng ngân sách này hiệu quả hơn bằng cách chỉ dẫn trực tiếp đến các trang quan trọng, tránh lãng phí thời gian vào các trang không cần thiết. Điều này đặc biệt hữu ích cho các website có nhiều nội dung đa phương tiện như hình ảnh hay video, nơi Image Sitemap hoặc Video Sitemap có thể giúp bot hiểu rõ hơn về chúng.

Thông báo nhanh chóng về các thay đổi trên website

Khi bạn thêm các trang mới, cập nhật nội dung trên các trang hiện có hoặc xóa bỏ các trang không còn phù hợp, việc cập nhật Sitemap và gửi lại cho Google (thông qua Google Search Console) sẽ giúp công cụ tìm kiếm nhanh chóng nhận biết các thay đổi này. Điều này đẩy nhanh quá trình thu thập dữ liệu lại và cập nhật chỉ mục tương ứng, đảm bảo rằng phiên bản mới nhất của website bạn luôn được hiển thị.

Cung cấp dữ liệu bổ sung cho công cụ tìm kiếm

XML Sitemap cho phép bạn cung cấp các siêu dữ liệu (metadata) bổ sung về từng URL, như ngày sửa đổi cuối cùng (<lastmod>), tần suất thay đổi dự kiến (<changefreq>) và mức độ ưu tiên tương đối (<priority>). Những thông tin này cung cấp các gợi ý hữu ích cho bot Google, giúp chúng hiểu rõ hơn về mức độ quan trọng và tần suất cần thu thập dữ liệu lại của từng trang.

Sitemap không phải là yếu tố xếp hạng trực tiếp

Điều quan trọng cần nhấn mạnh là Sitemap không trực tiếp cải thiện thứ hạng của website trên Google. Nó không phải là một “công tắc thần kỳ” để website của bạn đột nhiên xếp hạng cao hơn.

Vai trò của Sitemap trong việc tạo cơ hội xếp hạng

Thay vào đó, Sitemap là một công cụ kỹ thuật hỗ trợ quan trọng. Nó đảm bảo rằng Google biết về tất cả các trang chất lượng của bạn. Nếu Google không biết về một trang (tức là không lập chỉ mục nó), trang đó sẽ không bao giờ có cơ hội xuất hiện trong kết quả tìm kiếm, bất kể nội dung có tốt đến đâu. Do đó, Sitemap là nền tảng để các trang của bạn có cơ hội được xếp hạng, giúp ZoneCloud đảm bảo các dịch vụ và thông tin của khách hàng được Google nhận diện tối ưu.

Thống kê: Google có thể bỏ qua các thẻ <changefreq> và <priority>

Mặc dù XML Sitemap có các thẻ <changefreq> (tần suất thay đổi) và <priority> (mức độ ưu tiên), Google đã tuyên bố rằng họ có thể bỏ qua các gợi ý này trong quá trình thu thập dữ liệu và xếp hạng. Các bot của Google ngày càng thông minh hơn trong việc tự đánh giá tần suất thay đổi và mức độ quan trọng của một trang dựa trên nhiều yếu tố khác. Vì vậy, đừng quá phụ thuộc vào các thẻ này; hãy tập trung vào việc tạo ra nội dung chất lượng và xây dựng cấu trúc liên kết nội bộ mạnh mẽ.

Sitemap khác gì với các khái niệm liên quan khác?

Sitemap và cấu trúc điều hướng trên website

Sitemap (cụ thể là XML Sitemap) và cấu trúc điều hướng (menu) của website phục vụ hai đối tượng khác nhau. Sitemap là một tệp XML dành cho công cụ tìm kiếm, giúp bot Google khám phá và lập chỉ mục các URL. Nó không phải là thứ mà người dùng tương tác trực tiếp. Ngược lại, cấu trúc điều hướng (menu, thanh điều hướng, liên kết nội bộ) được thiết kế cho người dùng, giúp họ dễ dàng tìm kiếm thông tin và di chuyển giữa các trang. Mặc dù cả hai đều giúp tìm thấy các trang, Sitemap là công cụ kỹ thuật hỗ trợ thu thập dữ liệu, còn menu là yếu tố trải nghiệm người dùng (UX) và cấu trúc website trực quan.

Sitemap và file robots.txt

Sitemap và robots.txt là hai tệp kỹ thuật thường được nhắc đến cùng nhau trong SEO kỹ thuật, nhưng chúng có chức năng đối lập.

Sitemap: “Mời” bot đến thu thập dữ liệu

Sitemap hoạt động như một lời “mời” lịch sự gửi đến bot Google, nói rằng: “Đây là danh sách tất cả các trang quan trọng mà tôi muốn bạn thu thập dữ liệu và lập chỉ mục.” Nó liệt kê các URL mà bạn muốn công cụ tìm kiếm biết đến.

Robots.txt: “Chặn” bot không thu thập dữ liệu

Ngược lại, robots.txt là một tệp tin hướng dẫn các bot công cụ tìm kiếm những phần nào của website mà chúng không nên truy cập hoặc thu thập dữ liệu. Ví dụ, bạn có thể dùng robots.txt để chặn các trang quản trị, trang thử nghiệm hoặc các tệp không cần thiết.

Cách chúng phối hợp: robots.txt chỉ đường đến Sitemap

Điều thú vị là robots.txt có thể chứa đường dẫn đến Sitemap của bạn. Bằng cách thêm dòng Sitemap: [đường_dẫn_đầy_đủ_đến_sitemap.xml] vào cuối file robots.txt, bạn giúp các bot dễ dàng tìm thấy Sitemap của mình ngay khi chúng truy cập website. Tuy nhiên, điều quan trọng là không đưa các URL đã bị chặn trong robots.txt hoặc có thẻ noindex vào Sitemap, vì điều này sẽ tạo ra sự mâu thuẫn và lãng phí tài nguyên thu thập dữ liệu của bot.

Sitemap trông như thế nào và cách tìm Sitemap của một website

Việc hiểu rõ cấu trúc và biết cách tìm Sitemap sẽ giúp bạn quản lý website hiệu quả hơn.

Cấu trúc cơ bản của một XML Sitemap

XML Sitemap là một tệp văn bản được định dạng theo chuẩn XML. Nó bắt đầu bằng khai báo XML và sau đó là thẻ <urlset> bao bọc toàn bộ nội dung. Bên trong <urlset> là một hoặc nhiều thẻ <url>, mỗi thẻ đại diện cho một trang trên website của bạn.

Các thẻ XML quan trọng: <urlset>, <url>, <loc>, <lastmod>, <changefreq>, <priority>

• <urlset>: Thẻ gốc, xác định tiêu chuẩn giao thức.
• <url>: Thẻ cha cho mỗi URL riêng lẻ.
• <loc>: (Location) Đây là thẻ bắt buộc, chứa URL đầy đủ của trang. Ví dụ: https://zonecloud.vn/thue-vps.
• <lastmod>: (Last Modified) Ngày cuối cùng trang được sửa đổi. Giúp Googlebot biết khi nào nên thu thập dữ liệu lại trang đó.
• <changefreq>: (Change Frequency) Tần suất thay đổi dự kiến của trang (ví dụ: daily – hàng ngày, weekly – hàng tuần).
• <priority>: (Priority) Mức độ ưu tiên của URL so với các URL khác trên website (từ 0.0 đến 1.0).

Ví dụ minh họa XML Sitemap thực tế

Dưới đây là một ví dụ đơn giản về cấu trúc của một XML Sitemap:

code Xml
downloadcontent_copy
expand_less
   <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">
  <url>
    <loc>https://zonecloud.vn/</loc>
    <lastmod>2024-10-21</lastmod>
    <changefreq>daily</changefreq>
    <priority>1.0</priority>
  </url>
  <url>
    <loc>https://zonecloud.vn/thue-vps</loc>
    <lastmod>2024-10-18</lastmod>
    <changefreq>weekly</changefreq>
    <priority>0.8</priority>
  </url>
  <url>
    <loc>https://zonecloud.vn/blog/sitemap-la-gi</loc>
    <lastmod>2024-10-21</lastmod>
    <changefreq>daily</changefreq>
    <priority>0.7</priority>
  </url>
</urlset>

code Xml

downloadcontent_copy

expand_less

   <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>

<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">

  <url>

    <loc>https://zonecloud.vn/</loc>

    <lastmod>2024-10-21</lastmod>

    <changefreq>daily</changefreq>

    <priority>1.0</priority>

  </url>

  <url>

    <loc>https://zonecloud.vn/thue-vps</loc>

    <lastmod>2024-10-18</lastmod>

    <changefreq>weekly</changefreq>

    <priority>0.8</priority>

  </url>

  <url>

    <loc>https://zonecloud.vn/blog/sitemap-la-gi</loc>

    <lastmod>2024-10-21</lastmod>

    <changefreq>daily</changefreq>

    <priority>0.7</priority>

  </url>

</urlset>

Đường dẫn phổ biến để tìm Sitemap của một website

Trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể tìm thấy XML Sitemap của một website bằng cách thêm /sitemap.xml vào cuối tên miền. Ví dụ: https://zonecloud.vn/sitemap.xml. Đối với các website lớn hoặc sử dụng các plugin SEO như Yoast SEO, Rank Math, có thể có một tệp chỉ mục Sitemap (Sitemap Index) với đường dẫn phổ biến là /sitemap_index.xml, tệp này sẽ liệt kê các Sitemap nhỏ hơn.

Cách kiểm tra website đã có Sitemap chưa

Bạn có thể kiểm tra sự hiện diện của Sitemap bằng nhiều cách khác nhau.

Kiểm tra thủ công trên trình duyệt

Cách đơn giản nhất là mở trình duyệt và gõ các đường dẫn phổ biến như tenmiencuaban.com/sitemap.xml hoặc tenmiencuaban.com/sitemap_index.xml. Nếu thấy một tệp XML hiển thị, website của bạn đã có Sitemap.

Kiểm tra qua file robots.txt

Truy cập tenmiencuaban.com/robots.txt. Tìm dòng bắt đầu bằng Sitemap: ở cuối file. Nếu có, nó sẽ chỉ ra đường dẫn đầy đủ đến Sitemap của bạn.

Kiểm tra trong Google Search Console

Nếu bạn đã xác minh quyền sở hữu website trong Google Search Console, hãy vào mục “Sitemaps” trong menu bên trái. Tại đây, bạn sẽ thấy danh sách các Sitemap đã được gửi, trạng thái của chúng và bất kỳ lỗi nào (nếu có). Đây là cách hiệu quả để kiểm tra Sitemap website của bạn.

Kiểm tra qua plugin SEO (đối với WordPress)

Đối với các website sử dụng WordPress, các plugin tạo Sitemap như Yoast SEO hoặc Rank Math thường có phần cài đặt hiển thị đường dẫn đến Sitemap của bạn. Đây là một cách tạo Sitemap WordPress tự động rất tiện lợi.

Sử dụng các công cụ tìm kiếm với Search Operators

Bạn cũng có thể sử dụng các Search Operators trên Google để tìm Sitemap. Gõ site:tenmiencuaban.com filetype:xml hoặc site:tenmiencuaban.com inurl:sitemap vào thanh tìm kiếm. Kết quả có thể hiển thị đường dẫn đến Sitemap nếu nó đã được Google lập chỉ mục.

Tạo Sitemap tự động cho WordPress 

Nếu bạn đang sử dụng WordPress, việc tạo Sitemap WordPress trở nên vô cùng đơn giản nhờ các plugin SEO phổ biến. Tại ZoneCloud, chúng tôi thường khuyên khách hàng sử dụng các plugin này để đảm bảo Sitemap luôn được cập nhật và tối ưu.

Sử dụng Yoast SEO

Yoast SEO là một trong những plugin tạo Sitemap được sử dụng rộng rãi nhất.

• Bước 1: Cài đặt và kích hoạt plugin Yoast SEO trên website WordPress của bạn.
• Bước 2: Vào mục SEO > General > Features. Đảm bảo tùy chọn “XML sitemaps” được bật (thường là mặc định).
• Bước 3: Để xem Sitemap đã tạo, nhấp vào biểu tượng dấu chấm hỏi bên cạnh “XML sitemaps” và chọn “See the XML sitemap”. Yoast SEO sẽ tự động tạo và cập nhật Sitemap cho bạn, thường ở đường dẫn yourdomain.com/sitemap_index.xml.

Sử dụng Rank Math

Rank Math cũng là một lựa chọn tuyệt vời với nhiều tính năng mạnh mẽ.

• Bước 1: Cài đặt và kích hoạt plugin Rank Math.
• Bước 2: Vào mục Rank Math > Sitemap Settings.
• Bước 3: Đảm bảo tùy chọn “Sitemap” được bật. Bạn có thể xem đường dẫn Sitemap chính của mình tại đây (thường là yourdomain.com/sitemap.xml). Rank Math cũng cho phép bạn tùy chỉnh các loại nội dung (bài viết, trang, danh mục, v.v.) có trong Sitemap.

Tạo Sitemap thủ công và bằng công cụ trực tuyến

Đối với các nền tảng khác hoặc khi bạn muốn kiểm soát chi tiết hơn, có thể sử dụng phương pháp thủ công hoặc các công cụ tạo Sitemap trực tuyến miễn phí.

Các bước tạo XML Sitemap thủ công

Việc tạo XML Sitemap thủ công đòi hỏi bạn phải có một chút kiến thức kỹ thuật và kiên nhẫn, đặc biệt nếu website của bạn có nhiều URL.

• Bước 1: Xác định tất cả các URL mà bạn muốn công cụ tìm kiếm lập chỉ mục.
• Bước 2: Mở một trình soạn thảo văn bản thuần túy (ví dụ: Notepad, Sublime Text).
• Bước 3: Viết cấu trúc XML Sitemap theo đúng định dạng đã trình bày ở phần trên, bao gồm các thẻ <urlset>, <url>, <loc> và các thẻ tùy chọn khác.
• Bước 4: Lưu tệp dưới dạng sitemap.xml.
• Bước 5: Tải tệp sitemap.xml này lên thư mục gốc (public_html) của máy chủ website của bạn. Phương pháp này tốn thời gian và dễ xảy ra lỗi nếu website có nhiều trang và thường xuyên thay đổi.

Các công cụ tạo Sitemap trực tuyến miễn phí (XML-Sitemaps.com, Screaming Frog)

Nếu bạn không dùng WordPress hoặc không muốn tạo thủ công, các công cụ tạo Sitemap trực tuyến miễn phí là lựa chọn tốt.

• XML-Sitemaps.com: Đây là một công cụ phổ biến. Bạn chỉ cần nhập URL của website và công cụ sẽ quét, sau đó tạo ra tệp XML Sitemap để bạn tải về.
• Screaming Frog SEO Spider: Đây là một phần mềm mạnh mẽ hơn, có cả bản miễn phí giới hạn. Nó có thể quét toàn bộ website của bạn và xuất ra Sitemap. Sau khi có tệp Sitemap, bạn cần tải nó lên thư mục gốc của máy chủ web.

Tạo HTML Sitemap

Hướng dẫn tạo HTML Sitemap thủ công

Để tạo HTML Sitemap thủ công, bạn cần tạo một trang HTML thông thường.

• Bước 1: Liệt kê tất cả các liên kết quan trọng bạn muốn hiển thị cho người dùng.
• Bước 2: Tạo một trang HTML mới.
• Bước 3: Sử dụng các thẻ HTML (<h1>, <h2>, <ul>, <li>, <a>) để tổ chức các liên kết một cách phân cấp, dễ đọc. Ví dụ, bạn có thể nhóm các liên kết theo danh mục hoặc chủ đề.
• Bước 4: Lưu tệp dưới dạng .html và tải lên máy chủ web của bạn. Sau đó, tạo một liên kết đến trang này, thường đặt ở chân trang (footer) của website.

Tạo HTML Sitemap tự động qua nền tảng/plugin

Một số nền tảng xây dựng website hoặc plugin SEO cũng có thể hỗ trợ tạo HTML Sitemap tự động. Ví dụ, các nền tảng như Hostinger Website Builder thường tự động tạo Sitemap khi bạn khởi chạy website. Đối với WordPress, một số plugin có thể tạo trang HTML Sitemap cho bạn.

Quan điểm của John Mueller (Google) về HTML Sitemap

John Mueller từ Google đã từng chia sẻ quan điểm trên Mastodon rằng: “Nếu bạn cảm thấy cần một HTML Sitemap, hãy dành thời gian cải thiện cấu trúc website của bạn thay vào đó.” Điều này ngụ ý rằng, một website có cấu trúc điều hướng tốt, dễ dàng cho người dùng tìm kiếm thông tin mà không cần đến HTML Sitemap, sẽ được đánh giá cao hơn. Tuy nhiên, nếu website của bạn rất lớn và phức tạp, HTML Sitemap vẫn có thể là một lớp hỗ trợ hữu ích cho trải nghiệm người dùng (UX).

Hướng dẫn cách gửi Sitemap cho Google và các công cụ tìm kiếm khác

Sau khi đã tạo Sitemap thành công, bước quan trọng tiếp theo là gửi Sitemap cho Google và các công cụ tìm kiếm khác. Điều này giúp các bot Google nhanh chóng tìm thấy và thu thập dữ liệu website của bạn, từ đó lập chỉ mục nội dung hiệu quả hơn.

Gửi Sitemap qua Google Search Console

Google Search Console (GSC) là công cụ chính và được khuyến nghị để gửi Sitemap của bạn cho Google. Đây là một phần thiết yếu trong chiến lược SEO kỹ thuật của mọi webmaster.

Các bước thêm Sitemap vào GSC

Để gửi Sitemap lên Google Search Console, bạn thực hiện theo các bước đơn giản sau:

• Bước 1: Đăng nhập vào tài khoản Google Search Console của bạn. Nếu chưa có, bạn cần tạo và xác minh quyền sở hữu website của mình trước.
• Bước 2: Chọn tài sản (website) mà bạn muốn gửi Sitemap.
• Bước 3: Trong menu điều hướng bên trái, nhấp vào mục Sitemaps.
• Bước 4: Tại phần “Add a new sitemap”, nhập đường dẫn tương đối đến tệp Sitemap của bạn (ví dụ: sitemap.xml hoặc sitemap_index.xml). Nếu bạn không chắc chắn, hãy kiểm tra lại bằng cách gõ yourdomain.com/sitemap.xml vào trình duyệt.
• Bước 5: Nhấp vào nút Submit.
  Sau khi gửi thành công, bạn sẽ nhận được thông báo xác nhận. Google sẽ bắt đầu xử lý Sitemap của bạn trong vòng vài phút đến vài giờ.

Theo dõi trạng thái Sitemap trong GSC

Sau khi gửi Sitemap thành công, bạn cần thường xuyên theo dõi trạng thái của nó trong Google Search Console.

• Trong mục Sitemaps, bạn sẽ thấy danh sách các Sitemap đã gửi cùng với trạng thái của chúng.
• Trạng thái có thể là “Pending” (Đang chờ xử lý), “Success” (Thành công), hoặc “Has errors” (Có lỗi).
• Nếu có lỗi, GSC sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vấn đề, giúp bạn khắc phục lỗi Sitemap kịp thời. Việc theo dõi này là một phần quan trọng để duy trì sức khỏe website và đảm bảo hiệu suất SEO.

Hướng dẫn chi tiết thêm Sitemap vào robots.txt

• Bước 1: Truy cập vào trình quản lý tệp (File Manager) của web hosting bạn đang sử dụng. Ví dụ, nếu bạn là khách hàng của ZoneCloud hoặc sử dụng hPanel của Hostinger, bạn sẽ vào Files > File Manager.
• Bước 2: Điều hướng đến thư mục gốc của website bạn, thường là public_html.
• Bước 3: Tìm tệp robots.txt. Nếu tệp này chưa tồn tại, bạn cần tạo một tệp mới và đặt tên là robots.txt.
• Bước 4: Mở tệp robots.txt để chỉnh sửa.
• Bước 5: Thêm dòng sau vào cuối tệp, thay thế bằng đường dẫn đầy đủ đến Sitemap của bạn:
  Sitemap: https://www.yourdomain.com/sitemap.xml
  Nếu bạn có nhiều Sitemap (ví dụ: sitemap_index.xml hoặc các Sitemap con), hãy liệt kê từng cái trên một dòng riêng biệt:
  Sitemap: https://www.yourdomain.com/sitemap_index.xml
  Sitemap: https://www.yourdomain.com/post-sitemap.xml
• Bước 6: Lưu các thay đổi vào tệp robots.txt.

Bằng cách này, bất kỳ bot nào truy cập vào website của bạn sẽ đọc file robots.txt trước tiên và nhanh chóng biết được vị trí của Sitemap, giúp quá trình thu thập dữ liệu diễn ra suôn sẻ hơn.

Các lỗi thường gặp khi sử dụng Sitemap và cách khắc phục

Ngay cả khi bạn đã tạo Sitemap và gửi Sitemap cho Google đúng cách, đôi khi vẫn có thể phát sinh lỗi. Việc nhận diện và khắc phục lỗi Sitemap kịp thời là rất quan trọng để đảm bảo hiệu suất SEO của website bạn.

Sitemap chứa các URL bị lỗi 404 hoặc chuyển hướng

Một lỗi phổ biến là Sitemap của bạn liệt kê các URL không còn tồn tại (trả về lỗi 404 – Not Found) hoặc đã được chuyển hướng (redirect) sang một URL khác. Điều này gây lãng phí ngân sách thu thập dữ liệu (crawl budget) của bot Google và có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe website.

Cách khắc phục: Thường xuyên kiểm tra báo cáo Sitemap trong Google Search Console. Loại bỏ ngay lập tức các URL bị lỗi 404. Đối với các URL đã chuyển hướng 301, hãy cập nhật Sitemap để chỉ chứa URL đích cuối cùng.

Sitemap chứa các URL bị chặn bởi robots.txt hoặc có thẻ noindex

Nếu một URL trong Sitemap của bạn bị chặn bởi file robots.txt hoặc có thẻ meta noindex, Google sẽ không lập chỉ mục trang đó. Việc đưa chúng vào Sitemap sẽ tạo ra mâu thuẫn và gửi tín hiệu không rõ ràng cho công cụ tìm kiếm.

Cách khắc phục: Đảm bảo rằng tất cả các URL trong Sitemap đều là những trang bạn muốn Google lập chỉ mục. Loại bỏ các trang bị chặn hoặc có thẻ noindex khỏi Sitemap.

Sitemap quá lớn: Vượt quá 50.000 URL hoặc 50MB

Google có giới hạn về kích thước cho một tệp Sitemap đơn lẻ: tối đa 50.000 URL hoặc dung lượng 50MB (sau khi giải nén). Nếu Sitemap của bạn vượt quá giới hạn này, Google sẽ không thể xử lý toàn bộ.

Cách khắc phục: Nếu website lớn của bạn có nhiều hơn 50.000 URL hoặc tệp Sitemap vượt quá 50MB, bạn cần chia nhỏ Sitemap thành nhiều tệp nhỏ hơn. Sau đó, tạo một tệp Sitemap Index để liệt kê tất cả các Sitemap nhỏ này và gửi tệp chỉ mục này cho Google qua Google Search Console. Các plugin tạo Sitemap cho WordPress như Yoast SEO hay Rank Math thường tự động thực hiện việc này.

Sitemap không được cập nhật khi website có thay đổi

Một Sitemap lỗi thời không phản ánh đúng cấu trúc website hiện tại có thể khiến Google bỏ lỡ các trang mới hoặc không nhận biết các cập nhật quan trọng.

Cách khắc phục: Đảm bảo hệ thống tạo Sitemap của bạn (plugin, công cụ tự động) được cấu hình để tự động cập nhật khi có nội dung mới hoặc thay đổi. Nếu bạn tạo Sitemap thủ công, hãy lên lịch cập nhật định kỳ (ví dụ: hàng tuần hoặc hàng tháng, tùy thuộc vào tần suất cập nhật nội dung của bạn).

Sitemap bị lỗi định dạng XML

XML Sitemap phải tuân thủ nghiêm ngặt định dạng XML. Một lỗi nhỏ về cú pháp, thẻ đóng/mở không đúng, hoặc ký tự không hợp lệ có thể khiến Google không thể đọc được Sitemap.

Cách khắc phục: Sử dụng các công cụ xác thực XML Sitemap trực tuyến để kiểm tra cú pháp. Google Search Console cũng sẽ báo cáo lỗi định dạng nếu phát hiện. Hãy kiểm tra kỹ lưỡng các thẻ <urlset>, <url>, <loc> và đảm bảo chúng được viết đúng chuẩn.

Sitemap chứa URL HTTP trên website HTTPS

Nếu website của bạn đã chuyển sang HTTPS nhưng Sitemap vẫn liệt kê các URL bắt đầu bằng HTTP, điều này có thể gây ra vấn đề về trùng lặp nội dung hoặc tín hiệu không nhất quán cho công cụ tìm kiếm.

Cách khắc phục: Đảm bảo tất cả các URL trong Sitemap đều sử dụng giao thức HTTPS. Cập nhật lại Sitemap nếu cần thiết.

Các trang mồ côi (Orphaned pages) trong Sitemap

Trang mồ côi là những trang được liệt kê trong Sitemap nhưng không có bất kỳ liên kết nội bộ nào trỏ đến từ các trang khác trên website. Điều này khiến bot Google khó khăn hơn trong việc khám phá chúng qua các liên kết và cũng làm giảm khả năng truyền “sức mạnh” SEO nội bộ.

Cách khắc phục: Rà soát lại các trang mồ côi. Cố gắng thêm các liên kết nội bộ có liên quan từ các trang khác đến những trang này để cải thiện cấu trúc liên kết nội bộ và giúp Google dễ dàng khám phá chúng hơn.

Những lưu ý quan trọng và thực hành tốt nhất khi sử dụng Sitemap

Để tối đa hóa lợi ích của Sitemap đối với SEO của website bạn, việc tuân thủ các thực hành tốt nhất là điều cần thiết. Đây là những kinh nghiệm thực tế mà ZoneCloud thường chia sẻ với khách hàng để đảm bảo hiệu suất SEO bền vững.

Chỉ đưa vào Sitemap những URL bạn muốn Google lập chỉ mục

Sitemap là một công cụ để “mời” công cụ tìm kiếm thu thập dữ liệu và lập chỉ mục các trang quan trọng. Vì vậy, bạn chỉ nên đưa vào Sitemap những URL có nội dung chất lượng, độc đáo và bạn muốn chúng xuất hiện trên kết quả tìm kiếm. 

Tránh đưa các trang trùng lặp, các trang có nội dung mỏng, các trang lỗi 404, các trang không phải là phiên bản chính tắc (non-canonical) hoặc các trang có thẻ noindex. Điều này giúp bot Google tập trung ngân sách thu thập dữ liệu (crawl budget) vào những nội dung có giá trị nhất.

Đảm bảo Sitemap luôn được cập nhật và phản ánh đúng cấu trúc website

Một Sitemap lỗi thời sẽ không mang lại hiệu quả. Khi bạn thêm trang mới, cập nhật nội dung cũ hoặc xóa bỏ các trang không còn cần thiết, Sitemap của bạn cũng cần được cập nhật tương ứng. 

Các plugin tạo Sitemap cho WordPress như Yoast SEO hay Rank Math thường tự động làm điều này. Tuy nhiên, nếu bạn tạo Sitemap thủ công, hãy lên lịch cập nhật định kỳ. Một Sitemap được cập nhật liên tục giúp Googlebot luôn có cái nhìn chính xác nhất về cấu trúc website của bạn.

Sitemap không thay thế cho cấu trúc liên kết nội bộ mạnh mẽ

Mặc dù Sitemap giúp Googlebot khám phá các trang, nó không phải là giải pháp thay thế cho một cấu trúc liên kết nội bộ mạnh mẽ. 

Liên kết nội bộ không chỉ giúp bot Google dễ dàng di chuyển và hiểu mối quan hệ giữa các trang, mà còn phân phối “sức mạnh” SEO (link equity) giữa các trang, đồng thời cải thiện trải nghiệm người dùng (UX). Hãy coi Sitemap là một công cụ bổ trợ, không phải là yếu tố duy nhất để tối ưu hóa website.

Sitemap không đảm bảo 100% tất cả các trang sẽ được lập chỉ mục

Việc gửi Sitemap cho Google là một thực hành tốt nhất, giúp tăng khả năng các trang của bạn được lập chỉ mục. Tuy nhiên, nó không phải là một sự đảm bảo tuyệt đối. 

Google vẫn có quyền quyết định trang nào sẽ được lập chỉ mục dựa trên chất lượng nội dung, mức độ liên quan và các yếu tố xếp hạng khác. Mục tiêu của bạn là tạo ra nội dung hữu ích và chất lượng cao, sau đó sử dụng Sitemap để đảm bảo Google biết về sự tồn tại của chúng.

Thường xuyên kiểm tra và theo dõi trạng thái Sitemap

Đừng chỉ tạo Sitemap và quên nó đi. Việc kiểm tra Sitemap website định kỳ trong Google Search Console là rất quan trọng. Bạn nên làm điều này ít nhất mỗi tháng một lần, hoặc thậm chí hàng tuần nếu website của bạn có tần suất cập nhật nội dung cao. Theo dõi báo cáo Sitemap giúp bạn phát hiện sớm các lỗi (như URL bị lỗi 404, bị chặn, hoặc Sitemap quá lớn) và khắc phục lỗi Sitemap kịp thời, duy trì sức khỏe website tốt.

Sử dụng HTTPS cho tất cả các URL trong Sitemap

Trong thời đại hiện nay, HTTPS là tiêu chuẩn bắt buộc cho mọi website. Nếu website của bạn đã chuyển sang HTTPS, hãy đảm bảo rằng tất cả các URL được liệt kê trong Sitemap của bạn cũng sử dụng giao thức HTTPS. Việc này giúp tránh các vấn đề về trùng lặp nội dung, cải thiện bảo mật và tăng cường tín hiệu tin cậy cho công cụ tìm kiếm.

Câu hỏi thường gặp về Sitemap

Dịch vụ SEO Tổng Thể Website – Chuẩn SEO #1 TPHCM tại ZoneCloud – Linh hoạt theo nhu cầu, chỉ từ 8.500.000đ/tháng!

ZoneCloud là đơn vị cung cấp dịch vụ thuê VPS, Cloud VPS, Máy chủ vật lý, Server AMD, Đăng ký tên miền, Colocation và Web Hosting tốc độ cao tại Việt Nam.

ZoneCloud chuyên cung cấp dịch vụ Hosting, VPS và Colocation chất lượng cao, đồng thời cung cấp Dịch vụ SEO tổng thể kết hợp thiết kế website chuẩn SEO và hạ tầng tối ưu, nhằm giúp khách hàng tăng trưởng organic traffic và chuyển đổi bền vững.

Cấu hình tiêu chuẩn gồm: Audit kỹ thuật & SEO on-page, nghiên cứu từ khóa chuyển đổi, tối ưu Core Web Vitals (LCP/FID/CLS), cấu trúc Silo & internal linking, triển khai Schema Markup, tối ưu mobile & HTTPS/SSL, 5–10 bài content chuẩn E-E-A-T (tùy gói), thiết lập Google Analytics & Search Console, báo cáo định kỳ và bàn giao checklist kỹ thuật.

Giá chỉ từ 8.500.000đ/tháng, ưu đãi thêm khi chọn gói 6-12 tháng hoặc ký hợp đồng bảo trì/duy trì dài hạn. Hỗ trợ tuỳ chọn mở rộng linh hoạt:

• Audit kỹ thuật chuyên sâu + test Core Web Vitals: từ 3.000.000đ (1 lần)
  
• Xây dựng content pillar / cluster (bộ bài dài, pillar): từ 5.000.000đ/bộ
  
• Link building chất lượng / PR báo chí: báo giá theo yêu cầu
  
• Tối ưu tốc độ & CDN nâng cao: từ 2.000.000đ
  
• Quản lý Google Business Profile / Local SEO: từ 1.500.000đ/tháng
  
• Bảo trì & tối ưu liên tục: từ 10–20%/năm
  

Dịch vụ phù hợp với: doanh nghiệp vừa & nhỏ, TMĐT, SaaS, agency, thương hiệu cá nhân muốn tăng chuyển đổi, startup cần traffic bền vững và doanh nghiệp có mục tiêu mở rộng kênh organic.

Khi sử dụng dịch vụ SEO tại ZoneCloud, bạn được hưởng: chiến lược SEO toàn diện, tối ưu từ hạ tầng tới nội dung, báo cáo minh bạch, hỗ trợ kỹ thuật & SEO 24/7, cam kết thực hiện White-hat SEO và bàn giao quy trình quản trị để bạn chủ động vận hành.

Dưới đây là bảng giá tham khảo các gói SEO tại ZoneCloud:

Nguồn bài viết tham khảo:

• https://www.hostinger.com/tutorials/what-is-a-sitemap
• https://www.semrush.com/blog/website-sitemap/